Culturele activiteit van de maand juni
De wetenschap achter bananen
Dinsdag 6 juni om 11u stipt aan de ingang van de serres bio-ingenieurswetenschappen.
Hoe er geraken? Met de bus lijn 2, 520 of 616 tot halte ‘Kasteel Arenberg’ in de Celestijnenlaan. Dan ben je dicht bij de parking van het departement Werktuigkunde (met het grote tandwiel op het grasveldje). Deze parking loop je door tot het einde en dan zie je links de wegwijzer naar de serres. De parking zelf is eveneens vrij toegankelijk, maar is doorgaans redelijk bezet.
Inschrijven en betalen van 5 euro met vermelding van je clubnummer + ‘bananen’.
De eerste 22 gegadigden kunnen mee.
Er is geen mogelijkheid tot uitbreiding, gezien dit om een eenmalig en uitzonderlijk bezoek gaat.
De banaan is een van de meest geconsumeerde fruitsoorten ter wereld. De bananenteelt is dan ook wereldwijd een essentiële bron van inkomsten en werkgelegenheid voor gezinnen. Maar misschien moeten we binnenkort wel afscheid nemen van ons vertrouwde vieruurtje… Het klimaat, ongedierte en ziektes vormen ernstige bedreigingen voor de toekomst van de bananenexport.
Gelukkig zetten onderzoekers van KU Leuven en Bioversity International alles op alles om de toekomst van een van onze meest geliefde vruchten veilig te stellen en van uitsterving te redden. Al meer dan 35 jaar biedt het Laboratorium voor Tropische Plantenteelt van de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen onderdak aan de bananengenenbank, die stekken bevat van liefst 1.536 eetbare en oneetbare bananensoorten.
De banaan– of Musa, de wetenschappelijke naam – is plantkundig gezien een bes. Deze 8.000 jaar oude vrucht is voor heel wat mensen een vitale voedingsbron, die bovendien zeer goedkoop is om te kweken. Geen wonder dat de banaan een van de meest geconsumeerde vruchten ter wereld is.
Met hun typische gebogen vorm, gele kleur, zoete smaak en mals, zetmeelrijk vruchtvlees zijn ze een courant ingrediënt in de wereldkeuken. Dessertbananen zoals wij ze kennen vertegenwoordigen amper 15% van de totale wereldproductie, die ongeveer 140 miljoen ton per jaar bedraagt. Bananen zijn dan ook een basisgewas voor miljoenen arme huishoudens in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. De bananen uit deze regio’s zijn bijzonder rijk aan zetmeel als ze rijp zijn en worden meestal gebakken, gekookt of gefrituurd. Het contrast met België is groot. Hier eten we jaarlijks ongeveer 8 kg bananen per persoon.
De inspanningen van KU Leuven op dit vlak blijven niet onopgemerkt voor de rest van de wereld. Vermits de genenbank zo belangrijk is, staat die onder toezicht van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) en is ze zelfs erkend als werelderfgoed. Ze behoort dan eigenlijk ook niet toe aan één enkele academische instelling, maar aan de hele mensheid. En in het bijzonder aan de boeren die het materiaal oorspronkelijk hebben geleverd.