Natuurwandeling Pellenberg
Natuurwandeling Park UZ Pellenberg
Dinsdag 3 en 10 september om 14u30
Vertrek: inrit parking ziekenhuis (verkeersvrije plek bij de cederboom)
Afstand: 2,5 km, rustig tempo, wandelschoenen
Voorafgaande inschrijving en betaling van 5 euro met vermelding van de verkozen datum, je lidnummer + ‘Pellenberg’. Telkens maximum 25 deelnemers. De bijdrage van de deelnemers wordt op de rekening van de Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud vzw gestort. Leden van deze club kunnen gratis deelnemen.
Kasteel de Maurissens
Al sinds de 15de eeuw lag hier het Hof te Laar. In de 16de eeuw zou het als zomerverblijf gebruikt zijn, ‘het huis van plaisantie ende pachthof daar neven staande’. Omstreeks 1805 werd het goed gekocht door ridder Lambert-Joseph de Maurissens. In 1831 vond hier overleg plaats tussen de prins van Oranje (de latere Willem II) en de Britse gezant om een einde te maken aan de Tiendaagse Veldtocht (veldtocht van Willem I der Nederlanden om de Belgische opstand met wapengeweld te onderdrukken).
In 1859 werd op de fundamenten van het oude huis van plaisantie een nieuw kasteel gebouwd in neoclassicistische stijl. De Duitse bezetter verwoestte het kasteel in 1914. In 1916 werd het reeds herbouwd naar het ontwerp van Chrétien Veraart, een eclectisch gebouw met neo - Lodewijk XV – stijlelementen. De KU Leuven kocht in 1945 het kasteel op om het in gebruik te nemen als sanatorium. Definitieve beschermingsbesluiten werden pas ondertekend op 27/10/2022.
Ziekenhuis
Tijdens en na de tweede wereldoorlog nam het aantal tuberculosepatiënten erg toe. Bovendien leden veel mijnwerkers aan stoflong. Na onderhandelingen met Limburgse instanties en met steun van de Federatie van Belgische Koolmijnen en Union Minière du Haute Katanga kon in 1952 met de ruwbouw van het ziekenhuis gestart worden. Het sanatorium kreeg de naam ‘Universiteitskliniek Sint – Barbara Pellenberg’. In 1966 werd het ziekenhuis omgebouwd voor de opvang van niet – TBC longaandoeningen en orthopedische behandelingen. Vanaf 1 oktober 1966 behoort het ziekenhuis tot de Nederlandstalige Universiteit van Leuven. (Bron: Jos Swinnen, februari 2024)
Kasteelpark (in 1833 nog 18 ha, in 1907 slechts 10 ha)
Het park kan maar rekenen op een gedeeltelijke bescherming. Het is een typisch Engels park, aangelegd in 1859, gelijktijdig met de bouw van het neoclassicistische kasteel. We wandelen doorheen een gevarieerd landschap met graslanden, een waterpartij en waardevolle, oude monumentale bomen. Door de asymmetrie oogt het geheel bijzonder natuurlijk, maar eigenlijk is hier een getalenteerd tuinarchitect aan het werk geweest. Oude foto’s van omstreeks 1900 geven een idee van de dendrologische waarde van het domein: tamme kastanje, herfstpaardenkastanje, Catalpa, treurbeuk, treurwilg, treurberk, bruine beuken, mammoetboom, watercipres, linde, kortom een paradijs voor boomliefhebbers. Vanop de heuvelkam heb je een prachtig zicht op de kronkelende vijver waarin het kasteel zich spiegelt.
Op de terugweg wandelen we langs het beschermd bosje naast de oude zandgroeve. Deze zonnige bosrand bestaat uit een smalle zoomlaag van ruigtekruiden. De mantel is een struweel van sleedoorn, Spaanse aak, olm, meidoorn en Robinia. Vlinders en andere insecten zijn hier welkome gasten. Misschien zweeft er wel een buizerd boven de akkers of hangt de torenvalk te ‘bidden’ op zoek naar prooien.
Yvette Toison, 21 juli 2024